Họp LHQ về khủng hoảng lương thực

4/6/2008
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/worldnews/story/2008/06/080603_summit_foodcrisis.shtml

Họp LHQ về khủng hoảng lương thực

Liên Hiệp Quốc sẽ bàn việc tăng đầu tư cho sản xuất lương thực Một cuộc họp thượng đỉnh do LHQ chủ trì chuẩn bị khai mạc tại Rome để bàn về tình trạng giá lương thực leo thang trên toàn thế giới. Giá lương thực, thực phẩm đã ở mức cao nhất trong ba thập niên qua, gây bạo loạn tại hàng chục quốc gia trên thế giới. Các quan chức LHQ nói tổng thư ký Ban Ki-moon sẽ kêu gọi ngay lập tức ngừng kiểm soát giá cả cũng như các hạn chế thương mại khác. Tuy nhiên nhiều nhà quan sát đang tập trung sự chú ý vào tổng thống Zimbabwe Robert Mugabe, mà sự hiện diện bị Anh và Australia gọi là ‘bẩn thỉu’. Ngoại trưởng Úc Stephen Smith nói ông Mugabe là “người lãnh đạo trên sự đói khát của dân chúng”. Vấn đề nhiên liệu sinh học Tổ chức Lương nông LHQ (FAO), cơ quan chủ trì hội nghị thượng đỉnh, đã lên tiếng cảnh báo các quốc gia phát triển rằng nếu họ không tăng sản lượng, xóa bỏ hàng rào thương mại và chuyển lương thực tới những nơi cần nhất thì một khủng hoảng toàn cầu có thể xảy ra. Tình trạng thiếu lương thực hiện thời đã làm khoảng 100 triệu người trên thế giới lâm vào cảnh đói kém. Các nước nghèo đang đối mặt với tình trạng giá cả tăng tới 40% trong năm nay. Phóng viên BBC tại Rome nói FAO hiện đang kêu gọi các nhà tài trợ giúp nông dân tại các nước đang phát triển có thêm phân bón và thức ăn cho gia súc. FAO nói cần khắc phục vấn đề thiếu đầu tư vào nông nghiệp. Trươc hội nghị, Ngân hàng Phát triển Hồi giáo cho biết tại một cuộc họp ở Ảrập Saudi rằng sẽ chi 1,5 tỷ đôla trong 5 năm tới để giúp các nước Hồi giáo nghèo nhất khắc phục khủng hoảng lương thực. Giá tăng đã gây bạo động tại nhiều nước Một trong các lĩnh vực có thể gây tranh cãi tại Rome là nhiên liệu sinh học – đa phần lượng ngô tăng sản năm ngoái là để dành cho chế biến nhiên liệu như ethanol, chứ không phải để ăn. Ông Ban Kim-moon có kế hoạch kêu gọi Hoa Kỳ và các nước khác giảm dần trợ giá cho các nông dân, vốn tham gia sản xuất nhiên liệu. Các quan chức LHQ nói sẽ đưa ra một loạt các giải pháp khuyến khích cho các nước. Nhóm đặc nhiệm mà ông Ban Kim-moon lập ra để giải quyết khủng hoảng lương thực sẽ trình bày một phúc trình dài 38 trang, trong có đưa ra nhiều giải pháp với tổng chi phí khoảng 15 tỷ đôla. Chúng bao gồm cả các giải pháp ngắn và dài hạn. Về ngắn hạn, phúc trình sẽ kêu gọi giảm thuế và giảm trợ giá cho nông dân nghèo. Về lâu dài, các biện pháp đưa ra sẽ tập trung vào tăng đầu tư cho nông nghiệp.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

BBC

Khủng Hoảng Thực Phẩm Thế Giới

Trần Bình Nam

I . Vấn nạn

Thế giới đang trải qua một cơn khủng hoảng thực phẩm gay gắt.

Đây không phải là một vấn đề mới. Cách đây gần 200 năm, ông Thomas Robert Malthus (1766-1834) nhà kinh tế và nhân chủng học người Anh đã tiên đoán rằng thế giới  càng đông người thì đến một lúc sẽ không đủ thực phẩm cho mọi người có cái ăn.  Nhưng các chuyên viên thực phẩm bảo rằng: không lo. Con người sẽ khẩn thêm đất và tạo ra giống tốt sản xuất nhiều để có đủ thực phẩm cho một chục tỉ người trên thế giới. Mấy chục năm gần đây khi giá dầu thô tăng lên do nhu cầu phát triển của Trung quốc và Ấn độ, các chuyên viên năng lượng cười bảo: đừng lo thiếu dầu mỏ. Người ta sẽ dùng bắp chế biến xăng chạy xe. Nhưng một số chuyên viên lương thực đã lo ngại rằng đem bắp sản xuất dầu sẽ sinh ra nạn thiếu thực phẩm tại các nước nghèo (ethanol và nạn đói trên thế giới) .

Bước qua thế kỷ 21, thế giới bận rộn với cuộc chiến tại Afghanistan và Iraq nên hầu như quên bẵng vụ thực phẩm và dầu thô.

Vào cuối mùa hè năm 2007 lúa mì trên thị trường thế giới bỗng nhiên lên giá. Lúc đầu người ta nghĩ vì mất mùa tại Hoa Kỳ và Âu châu và hạn hán tại Úc châu. Nhưng không, hình như có một phản ứng dây chuyền do giá dầu thô lên cao làm cho giá sinh hoạt nhất là thực phẩm tại khắp nơi trên thế giới tăng vọt.

Trong khi đó một số nước có khả năng xuất cảng nông phẩm tạm ngưng xuất cảng để cho trong nước có đủ dùng làm cho nguồn cung cấp lương thực trên thế giới bỗng nhiên bị hạn chế. Lúc này người ta mới thấy bắp là cần thiết và Hoa Kỳ và Brazil đã quá phung phí để chế xăng chạy xe làm cho giá bắp trên thị trường lương thực tăng giá phi mã. Giá bắp kéo theo giá đậu nành tiêu thụ nhiều tại Trung quốc. Và cứ thế giá các loại thực phẩm căn bản như bắp, đậu nành, lúa mì, lúa mạch, gạo, đậu phụng, mè, kê đều lên giá.

            Chưa hết, các nhà đầu tư từ bỏ thị trường nhà cửa đang xuống quay qua đầu tư vào thị trường thực phẩm đang lên làm cho thực phẩm đã khan hiếm càng trở nên khan hiếm. Và do đồng mỹ kim mất giá người ta đổ ngoại tệ mạnh hơn để mua lúa mì của Hoa Kỳ để tích trữ. Các nước Nhật, Phi, Nam Hàn, Đài Loan thi nhau mua bất chấp giá cả. Và vào lễ Giáng sinh 2007, cuộc khủng hoảng thực phẩm trên thế giới bùng nổ. Cơ quan Lương Nông Liên hiệp quốc cảnh báo nạn đói đã xuất hiện tại Bắc Hàn và các nước Tây Phi châu.

Dân chúng trong ít nhất 14 quốc gia xuống đường biểu tình bày tỏ sự bất  mãn trước nạn giá thực phẩm lên cao. Thủ tướng nước Haiti Jacques Edouard Alexis từ chức, và tại Bangladesh 20.000 công nhân xuống đường đình công đòi tăng lương để đủ tiền nuôi sống gia đình. Chính phủ Nam Dương giải tỏa ngân khoản khẩn cấp để cứu đói.

 Tuy nhiên dù nơi nào giá thực phẩm cũng lên cao, nhưng ảnh hưởng mỗi vùng một khác, tùy theo trình độ kinh tế mỗi nơi. Tại các nước phát triển dân dùng từ 20% đến 30% lợi tức cho thực phẩm thì giá thực phẩm lên cao chưa thay đổi mức sống của dân chúng. Nhưng tại các nước đang mở mang dân chúng dùng từ 60% đến 80% lợi tức cho thực phẩm thì giá thực phẩm tăng làm thay đổi mức sống của dân chúng có thể đưa đến bất ổn xã hội. Và một tỉ người có hoa lợi mỗi ngày một mỹ kim thì chỉ có thể sống cầm hơi với giá thực phẩm gia tăng hằng ngày.  

Hai bản thống kê sau đây cho thấy tình hình thiếu đủ thực phẩm hiện nay trên thế giới:

Các nước xuất cảng thực phẩm trong năm 2007

(triệu tấn)

 

Bắc Mỹ (xuất /nhập )	Nam Mỹ (xuất /nhập )	Liên bang Nga (xuất /nhập )	Nam Á (xuất /nhập )
130.2/24.8	41.5/23.9	27.6/6.6	7.9/7.5

 

Các nước nhập cảng thực phẩm trong năm 2007

(triệu tấn)

Âu châu xuất/nhập	Bắc Phi xuất/nhập	Hạ Sahara xuất/nhập	Trung Đông xuất/nhập	Đông Á xuất/nhập	Đông Nam Á xuất/nhập
14.8/26.4	1/29.5	2.6/19.6	2.9/32.6	5.4/47.2	14.8/20.3

 

Hai nguyên nhân chính khác làm cho giá thực phẩm tăng vọt là: (1) như đã nói một số nước sản xuất gạo đã hạn chế xuất cảng như Trung quốc, Việt Nam, Ấn Độ, Ai Cập, Cambodia, và Nam Dương; Argentina hạn chế xuất cảng bắp; Liên bang Nga và Ukraine, Kazakhstan hạn chế xuất cảng các loại ngủ cốc. (2) tiêu thụ tăng, như tại Trung quốc và Ấn độ dân chúng có khả năng tài chánh ăn thịt nhiều hơn và phải dùng thực phẩm nuôi súc vật. Theo thống kê muốn sản xuất một cân thịt bò cần ít nhất 7 cân bắp, một cân thịt heo cần 6.5 cân thực phẩm và một cân thịt gà cần 2.6 cân thóc.

            Hoa Kỳ là nước sản xuất thực phẩm. Nhưng độ ấm của bầu khí quyễn sẽ là một yếu tố làm cho sự sản xuất thực phẩm bị giảm bớt và là một yếu tố làm cho lương thực trên thế giới càng khan hiếm . Bộ Canh Nông Hoa Kỳ trong một bản báo cáo phổ biến ngày 27/5/08 cho thấy rằng độ nóng của khí bầu không khí làm cho nước khan hiếm, mùa màng dễ bị hỏng, súc vật không được béo tốt, sản xuất ít sữa và dễ bệnh vào mùa hè. Cỏ dại tràn chiếm các cánh đồng phía bắc (vì trời ấm hơn) và sức chống thuốc trừ cỏ mạnh hơn. Khí trời ấm làm dễ cháy rừng và đốt cháy hoa mầu. Các yếu tố kể trên có tính toàn cầu .

           

II . Các giải pháp

Giá thực phẩm đang trở thành một vấn nạn thế giới và đòi hỏi giải pháp toàn cầu. Một số nhà khoa học và chuyên viên về lương thực đã đề ra một số giải pháp   để giảm thiểu sự thiếu lương thực:

Ngưng sản xuất xăng từ bắp trong một thời gian. Tại Hoa Kỳ và Brazil người ta chế xăng từ bắp (gọi là biofuel), tại Âu châu làm bằng hạt cải dầu (rapeseed), trái cây cọ (palm) và dầu đậu nành, và việc này làm cho giá các thứ thực phẩm này tăng giá lên từ 25% đến 33%. Viện nghiên cứu lương thực thế giới cho rằng việc trợ cấp các cơ sở sản xuất biofuel là một việc làm vô nhân đạo và đề nghị thế giới đồng ý với nhau ngưng sản xuất trong vòng 5 năm để tìm ra một giải pháp thích hợp cho năng lượng và lương thực. Việc này không đơn giản đối với Hoa Kỳ. Từ năm 2001 đến nay Hoa Kỳ đã đầu tư hàng tỉ mỹ kim vào việc sản xuất biofuel. Ngưng sản xuất sẽ làm cho các nông dân vòng đai nông nghiệp ở trung bắc Hoa Kỳ có vấn đề . Đó là chưa nói đến ngưng sản xuất biofuel giá xăng sẽ tăng cao hơn và ảnh hưởng ngược lại đến giá cả lương thực. Hiện nay mỗi ngày thế giới sản xuất được 300.000 thùng (barrel) biofuel và đáp ứng được 33% nhu cầu xăng gia tăng hằng ngày trên thế giới. Một giải pháp toàn vẹn hơn là chuyển qua việc sản xuất biofuel bằng nguyên liệu không phải là lương thực như cỏ, cây rừng và rong biển. Hoa Kỳ đang nghiên cứu và có thể đi vào sản xuất thương mãi vào năm 2012.

            Hoa Kỳ thay đổi hình thức giúp đỡ: Hiện nay mỗi năm Hoa Kỳ giúp thế giới 2 tỉ mỹ kim thực phẩm. Theo luật, chính phủ Hoa Kỳ mua thực phẩm thặng dư của nông dân Hoa Kỳ, và thuê tàu thủy của Hoa Kỳ chở đến các nơi cần (có khi xa nửa vòng trái đất) giao cho các cơ quan thiện nguyện địa phương để họ phát không hay bán lại với giá rẻ. Cách thức giúp đỡ nhiêu khê chậm chạp này đôi khi làm cho việc cứu giúp không kịp thời. Ngoài ra nó làm cho giá thực phẩm tại địa phương trở nên rẻ rề và nông dân địa phương không muốn sản xuất nữa. Có ý kiến đề xuất chính phủ Hoa Kỳ nên dành ít nhất 25% tiền để mua thực phẩm ngay tại địa phương phân phối cho dân. Như vậy vừa nhanh vừa giúp nông dân địa phương sản xuất. Tuy nhiên đề nghị này khó được quốc hội Hoa Kỳ thông qua vì các nhà làm luật Mỹ cần bảo vệ các nông dân Hoa Kỳ và làm cho ngân khoản trợ giúp trở lại kích thích nền kinh tế Hoa Kỳ .

Gầy giống và tăng cường đất, phân: Tại các nước Phi châu nông dân chỉ dùng 10% lượng phân dùng tại các nước phát triển trên cùng một diện tích canh tác nên hoa lợi rất kém. Cơ sở thiện nguyện Rockefeller và Bill & Melinda Gates cùng với Ngân hàng Thế giới đã bỏ ra hằng trăm triệu mỹ kim để thiết lập các cơ sở nghiên cứu đất và phân và cấp phiếu trợ cấp mua phân cho nông dân Phi châu. Tuy nhiên phương pháp này bị chỉ trích là làm chết sáng kiến của nông dân địa phương. Kinh nghiệm cho thấy nông dân Ấn độ cùng một thửa đất sản xuất gấp 4 lần nông dân Phi châu, trong khi nông dân Trung quốc sản xuất gấp 7 lần.

Tạo giống: Bằng cách thay đổi bản chất hạt giống (genetically modified – GM) là một phương cách giúp tăng cường sản xuất, hiện thịnh hành tại Hoa Kỳ, Brazil, Argentina, Úc châu và Canada, nhưng các nước Âu châu còn dè dặt vì ngại có hại cho sức khỏe con người, cho cây cối và các giống ngủ cốc thiên nhiên.

Ngăn chận đầu cơ hưởng lợi: Trong khi thực phẩm khan hiếm, một số nhà đầu tư bỏ tiền tích trữ lương thực kiếm lời làm cho thực phẩm càng khan hiếm hơn.  Ngăn chận đầu tư hưởng lợi bằng luật hay bằng chính sách tài chánh cũng là một trong những phương pháp chống khan hiếm thực phẩm. Tuy nhiên một số chuyên viên về kinh tế tài chánh và thực phẩm không cho đây là một phương pháp hữu hiệu. Những chuyên viên này cho rằng phương pháp này bóp méo thị trường không cho nó chuyển vận theo luật cung cầu.

Bỏ nguyên tắc viện trợ nông dân: Hoa Kỳ và các nước Âu châu có chương trình trợ cấp nông dân. Các vòng hội đàm Doha (trong khuôn khổ Tổ chức Mậu  dịch Thế giới – WTO) trong 6 năm qua không giải quyết được vấn đề chấm dứt trợ cấp nông dân và làm bóp méo thị trường lương thực thế giới. Mỗi năm Hoa Kỳ và Âu châu trợ cấp 17 tỉ mỹ kim cho nông dân mình làm cho giá lương thực Hoa Kỳ và Âu châu bán ra thị trường thế giới quá rẻ làm cho nông dân các nước đang phát triển không thể sản xuất cạnh tranh. Thời gian gần đây đứng trước vấn đề khan hiếm thực phẩm, nhiều quốc gia đã lấy những quyết định đơn phương không cần chờ kết quả của các vòng hội đàm Daho. Thí dụ Ấn độ, Ai Cập bỏ thuế nhập cảng để dân có lương thực rẻ tiền, trong khi Liên bang Nga, Argentina và Việt Nam ngưng xuất cảng thực phẩm để bảo đảm đủ thực phẩm cho dân trong nước.

Khuyến khích tiêu thụ bớt thịt: Hiện nay dân Trung quốc và Ấn độ khá giả hơn nên ăn nhiều thịt (nhất là thịt heo đối với Trung  quốc), và làm tiêu hao nhiều nguồn thực phẩm như bắp để cho trâu bò, heo gà ăn . Tuy nhiên phương pháp này rất tế nhị vì dân Mỹ và Âu châu vốn ăn thịt từ lâu và ăn nhiều, bây giờ dân Trung quốc và Ấn độ mới biết ăn ngon thì khuyên giảm ăn để tiết kiệm thực phẩm cho người nghèo hơn thì thật không ổn.

Phát huy tinh thần liên đới: Vấn đề khan hiếm thực phẩm hiện nay là một vấn đề chung của 6.6 tỉ nhân mạng trên trái đất chứ không riêng gì của một vùng nào trên thế giới. Cho nên tinh thần liên đới trách nhiệm và giúp đỡ nhau là một tinh thần tối cần thiết, vì vào giữa thế kỷ 21 này dân số thế giới sẽ đạt đến 9.1 tỉ người, tức tăng thêm 2.5 tỉ miệng ăn.

Các quốc gia sung túc và giàu có thường có chương trình giúp đỡ các nước nghèo, nhưng trên thực tế không thực hiện lời cam kết. Năm 2002 các nước giàu cam kết trích 0.7% tổng sản lượng quốc gia để giúp các nước nghèo, nhưng chỉ có 22 nước giúp 0.45%, và Hoa Kỳ chỉ giúp 0.16%. Khối G-8 đã hứa sẽ tăng gấp đôi tiền viện trợ lên con số 65 tỉ mỹ kim từ năm 2004 cho đến năm 2010, nhưng còn phải chờ xem.

Sau cùng một vài con số phí phạm cần quan tâm. Trên thế giới hiện nay mỗi ngày có 25.000 người chết đói, trong khi tại Hoa Kỳ mỗi năm đổ đi khoảng 48 tỉ kilo thực phẩm ăn thừa, trung bình mỗi người Mỹ đổ đi 160 kilo thực phẩm mỗi năm.

III . Mặt tích cực của cơn khủng hoảng lương thực

Cơn sốt thực phẩm hiện nay đang gõ cửa Hoa Kỳ là nước chưa từng đối diện với việc thiếu thực phẩm nên có khả năng cao thức tỉnh thế giới về một vấn nạn  chung trước mắt. Và đó là tác dụng tích cực nhất của cơn khủng hoảng này.

Trần Bình Nam

June 1, 2008

binhnam@sbcglobal.net

www.tranbinhnam.com

Tài liệu tham khảo:

1.     “The Economics of Hunger: A brutal convergence of events has hit an unprepared global market” (The Washington Post National Weekly Edition – May 5-11.2008 ) by Anthony Faiola

2.     “Fixing the Food Crisis” (US News & World Report – May 19, 2008 ) by Marianne Lavelle & Kent Garber

3.     “Food price inflation is just the beginning” (The San Diego Union-Tribune – May 28, 2008 ) by Mike Lee

4.     “Thomas Malthus” (History of Classical Economics), Google

Khống Chế Thị Trường Lương Thực

NGUYỄN XUÂN NGHĨA & RFA . Việt Báo Thứ Năm, 5/8/2008, 12:02:00 AM

…dầu khí là chiến lược, lương thực mới là sinh tử… Giữa vụ khủng hoảng lương thực vì giá gạo tăng vọt và thực phẩm khan hiếm trên thế giới, thì tuần qua, Thủ tướng Thái Lan Samak Sundaravej đề nghị thành lập một liên minh với bốn nước sản xuất gạo trong Hiệp hội ASEAN như liên minh các quốc gia xuất khẩu dầu thô OPEC nhằm kiểm soát giá gạo trên thế giới. Qua cuộc trao đổi cùng kinh tế gia Nguyễn Xuân Nghĩa, Diễn đàn Kinh tế đài RFA sẽ tìm hiểu về đề nghị trên với một kết luận đầy bất ngờ. Tiết mục chuyên đề này sẽ do Việt Long thực hiện sau đây hầu quý thính giả. Hỏi: Xin chào ông Nguyễn Xuân Nghĩa. Việc giá gạo tăng gấp ba trong vài tháng trên thế giới và chưa có chiều hướng thuyên giảm đã khiến thế giới nói tới một vụ khủng hoảng lương thực. Giữa lúc ấy, hôm Thứ Ba 29 tháng Tư vừa qua, Thủ tướng Thái Lan lại gợi ý với vị tương nhiệm của mình tại Miến Điện việc thành lập liên minh giữa năm nước sản xuất gạo trong Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á ASEAN, tương tự như liên minh giữa các nước xuất khẩu dầu thô gọi là OPEC. Đề nghị đó của Thái lập tức gặp sự phản đối của nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế. Chương trình chuyên đề kỳ này đề nghị là ta cùng tìm hiểu về ý kiến trên của Thủ tướng Thái. Câu hỏi đầu tiên của chúng tôi là vì sao lại có đề nghị ấy? Liệu có thành hay không? – Thật ra, Thủ tướng Thái Lan không đưa ra ý kiến gì mới lạ. Năm 2000, Ấn Độ từng gợi ý lập ra một liên minh các quốc gia xuất khẩu gạo, trà, đường. Năm sau, Thái Lan dưới thời Thủ tướng Thaksin Shinawatra cũng đã đề nghị thành lập một liên minh về gạo gọi là Hiệp hội các Quốc gia Xuất khẩu gạo, OREC, tương tự như Tổ chức OPEC của các quốc gia xuất khẩu dầu thô. – Chúng ta có thể nghiệm thấy là khi giá cả một sản vật gia tăng thì người bán nghĩ rằng mình có thế mạnh nên mơ tưởng đến một thế hợp tác để giữ giá cao trên thị trường. Cũng cần phải nói cho công bằng là khi Thủ tướng Samak của Thái gợi ý thành lập liên minh OREC như vậy, ông ta nêu ra mục tiêu là để bảo vệ nông gia của năm nước sản xuất gạo trong ASEAN là Thái Lan, Việt Nam, Lào, Cam Bốt và Miến Điện. Nếu chỉ căn cứ trên mục tiêu ấy thì liên minh gạo này cũng có sự khác biệt với liên minh dầu thô OPEC. Tuy nhiên, đề nghị của Thái là điều đáng chú ý khi giá dầu thô vượt mức 120 đồng một thùng, tức là cao hơn mọi kỷ lục trước đây tới 20%. Đáng chú ý vì nhiều xứ khác cũng sẽ nghĩ tới một liên minh về nông sản làm lực đối trọng với liên minh dầu khí. Đấy mới là hậu quả bất ngờ nhất. Đâm ra, có khi Thái Lan chơi dại. Tôi thiển nghĩ là Việt Nam có lý khi tỏ ý dè dặt với đề nghị của Thái Lan như một số nguồn tin không chính thức đã cho thấy. Nhưng cũng chính vì vậy mà mình phải nghĩ xa hơn tới hậu quả bất ngờ này. Hỏi: Trước khi ta bàn tới hậu quả ông gọi là bất ngờ và rất đáng chú ý ấy, xin được hỏi thêm là vì sao ông nói rằng Thái Lan lại chơi dại với đề nghị thành lập liên minh lúa gạo của ASEAN? – Thứ nhất, trên nguyên tắc thì một liên minh giữ giá theo kiểu OPEC là hiện tượng gần như độc quyền chính thức, công khai nói ra mục tiêu của mình là điều tiết sản lượng để ảnh hưởng đến số lượng xuất khẩu hầu đạt mục tiêu về giá cả mà các thành viên đã đồng ý với nhau. Ngoài liên minh OPEC này, ta có thể nhớ tới một cartel về kim cương, giữa một số nhỏ các nhà sản xuất để kiểm soát được số lượng cung cấp trên thị trường thế giới. Điều kiện then chốt ở đây là chỉ có một số nhà sản xuất có giới hạn, như OPEC có khoảng 15 quốc gia, nhưng phải kiểm soát được một khối lượng lớn – vào khoảng 40% của trên thị trường. – Khi Thái Lan đề nghị ra liên minh lúa gạo – mà dư luận gọi ngay là “cartel Mekong” vì gồm có năm quốc gia chung sống trên lưu vực của sông Mekong – người ta phải tự hỏi là năm xứ này kiểm soát được một sản lượng lúa gạo là bao nhiêu để có cái thế khả dĩ làm giá trên thế giới? Hỏi: Nói như vậy, ông hàm ý là các nước này không có đủ thế lực để gây ảnh hưởng toàn cầu? – Khi đề nghị của Thái Lan được loan báo ra ngoài, nhiều quốc gia hay tồ chức quốc tế cực lực đả phá, và có khi viện dẫn nhiều lý do khôi hài, thiếu thực tế. Chẳng hạn như là vì năm xứ này theo nhiều chế độ chính trị khác nhau nên không thể liên thủ trong một chiến lược chung về sản lượng và giá cả. Hoặc viện dẫn lý do đạo đức như là thế giới đang đói ăn mà lại kết hợp với nhau để giữ giá cho cao là thiếu công bằng. Thực tế thì quốc gia nào cũng chỉ có bổn phận sinh tử là lo cho quyền lợi của mình mà thôi. Vả lại, tổ chức OPEC kia cũng kết hợp nhiều chế độ cả độc tài lẫn dân chủ mà vẫn gây được ảnh hưởng tới giá cả năng lượng trên thế giới. – Vấn đề là phải có cái lực thì mới có cái thế. Thái Lan là nước xuất cảng gạo số một trên thế giới nhưng vẫn không có cái lực thực tế. Việt Nam lại còn thua xa, và Cam Bốt hay Miến Điện thì chỉ nói cho vui chứ muốn tăng sản lượng để có tiếng nói thì cũng chưa đủ phương tiện đầu tư. Và nói về sức mạnh nông nghiệp thì ba nước của bán đảo Đông Dương là Việt Nam, Cam Bốt và Lào, vẫn còn rất lạc hậu. Vì những lý do ấy, chúng ta nên nhìn vấn đề từ một giác độ khác của thực tế kinh tế. Hỏi: Giác độ ấy là gì mà khiến ông cho là đề nghị của Thái Lan sẽ không thể thành công? – Thế giới có quá nhiều quốc gia sản xuất lương thực, mà lương thực lại là sản phẩm sinh tử, hơn hẳn dầu khí là loại sản phẩm chiến lược. Vì có quá nhiều nhà sản xuất nên hầu như không một ai có khả năng vượt trội để giành ảnh hưởng đáng kể trên thị trường của các nhà tiêu thụ. – Thứ hai, khác hẳn dầu khí, lúa gạo là loại thương phẩm đặc biệt vì đòi hỏi điều kiện phức tạp về tồn trữ hầu có thể cung cấp trên thị trường với một số lượng định trước, giả dụ như theo chủ trương của liên minh lúa gạo Mekong do Thái Lan đề nghị. Sản lượng lúa gạo mỗi mùa còn tùy thuộc vào điều kiện thời tiết khí hậu và muốn tăng hay giảm thì cũng mất cả năm mới có kết quả.  – Thứ ba, năm quốc gia được mời vào liên minh lúa gạo này lại nổi tiếng ở khả năng tham nhũng cao độ và xứ nào cũng có biệt tài buôn lậu, xé rào để trục lợi riêng. Hỏi: Xin được ngắt lời ông ở đây, liên minh lúa gạo thì có liên hệ thế nào tới nạn tham nhũng? Có lẽ xin ông giải thích cho rõ hơn? – Tôi xin nói đến thí dụ cụ thể mà dân Việt Nam ít biết vì báo chí không được loan tải. Tháng trước, từ 21 đến 26 tháng Tư, Hà Nội có kỳ họp thứ 22 của Ủy ban Cây rừng Á châu Thái bình dương, gọi là Asia-Pacific Forrestry Commission, về việc bảo vệ cây rừng. Tại hội nghị quy tụ 33 quốc gia lẫn các cơ quan quốc tế, các đại biểu quốc tế đã than phiền nạn đốn rừng, tàn phá môi sinh và nhất là buôn lậu gỗ tại Đông Nam Á. – Việt Nam bị cơ quan điều tra về môi sinh Environmental Investigation Agency của Anh và Telapak của Indonesia trách cứ là lén lút khai thác lâm sản của Lào và phá hoại môi sinh của xứ này để cán bộ Việt Nam lấy tiền bỏ túi. Thái Lan cũng bị than phiền như vậy về lâm sản của Miến Điện! Giữa mấy xứ đó thì làm sao có sự kết hợp khả tín hầu khống chế thị trường? Nếu lập ra liên minh làm giá cho cao là gạo ta lại chạy qua Tầu cùng đường dây buôn lậu than đá thì mình nghĩ sao?  – Trở lại đề tài kỳ này, và đây là lý do thứ tư: thế giới có bốn quốc gia sản xuất gạo lớn nhất trước Việt Nam và Thái Lan. Theo thứ tự thì đó là Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia và Bangladesh, với sản lượng thóc lên tới hơn 60% sản lượng của cả thế giới. Bốn quốc gia này đều không có mặt trong liên minh OREC Thái Lan muốn thành lập. Đã thế, Trung Quốc lại ngồi trên đầu nguồn Mekong và có thể chi phối cả năm nước – nhất là Việt Nam, về mọi mặt như ta đang thấy – cho nên chuyện lập ra liên minh giữ giá có khi lại có lợi cho Trung Quốc! Hỏi: Có phải vì vậy mà ông nói đến hậu quả bất ngờ trong vụ liên minh lúa gạo này không? – Thưa không, và tôi xin đề nghị là chúng ta cùng lùi một bước để nhìn trên toàn cảnh của vấn đề lương thực trong đó có lúa gạo. Từ nhiều năm nay, thị trường thương phẩm thế giới đã tăng giá rất mạnh. Thương phẩm hay “commodity” là các loại nguyên nhiên vật liệu cần thiết cho sản xuất, gồm có năng lượng như dầu khí, kim loại như đồng, kẽm, và nông sản như ngũ cốc, đậu nành hay thậm chí nước cam. Thị trường này tăng giá chủ yếu do quy luật cung cầu vì số cầu rất lớn của các nền kinh tế đang lên, như Trung Quốc hay Ấn Độ. Nếu thương phẩm tăng giá quá mạnh, sản xuất có thể bị suy trầm hay suy thoái. Nhưng, trong các loại thương phẩm, lương thực mới là hàng hoá sinh tử vì không chỉ khiến kinh tế suy sụp mà làm người dân chết đói và chính quyền có thể bị lật đổ. Chúng ta có thể thấy điều ấy trong cuộc bầu cử sắp tới tại Ấn Độ và đã phải thấy điều ấy khi Trung Quốc hay Philippines lùng sục thế giới để kiếm gạo, đậu nành, mễ cốc. Hỏi: Nói cách khác, ông cho rằng lương thực lên giá còn có hậu quả nguy kịch hơn dầu khí? – Thưa vâng, dầu khí là chiến lược, lương thực mới là sinh tử. Thế thì trên bàn cờ quốc tế, những nước nào có dư thừa lương thực để xuất khẩu cho thế giới? Câu hỏi ấy làm bật sáng một nghịch lý ít ai chú ý: là các nước công nghiệp hoá, nhất là Hoa Kỳ và Âu châu, mới thực sự làm chủ thị trường nông sản và lương thực. – Nông nghiệp của các nước này đạt trình độ tiên tiến đến độ họ phải hạn chế sản xuất, trợ cấp nông gia và còn dùng nông phẩm thặng dư viện trợ cho các xứ khác. Sở dĩ vòng đàm phán Doha của Tổ chức Thương mại Thế giới WTO bị bế tắc từ cuối năm 2001 đến nay – và chúng ta đã đề cập tới chuyện này trong các chương trình của mấy năm trước – một phần chính là vì chế độ bảo hộ nông sản của Liên hiệp Âu châu và Hoa Kỳ. Hỏi: Ông nêu ra một điểm có thể là bất ngờ với một số thính giả, là các nước công nghiệp hoá Tây phương mới thực sự là những thế lực canh nông của thế giới… – Thưa vâng, chúng ta cần nhắc lại là Liên bang Xô viết năm xưa đã tuyên truyền mạnh về cách mạng nông nghiệp của mình mà thực chất là “trồng lúa tại Ukraine nhưng gặt mì tại Hoa Kỳ hay Canada” – tức là mua lúa mì trên thị trường quốc tế do Hoa Kỳ chi phối – và bị điêu đứng rồi sụp đổ vì không đủ vặt mũi bỏ mồm. – Bây giờ, các nước công nghiệp hoá ấy còn tiến xa hơn gấp bội, đến độ trợ giá và khuyến khích nông gia hạn chế sản xuất, thu hẹp diện tích canh tác. Nông gia mà bất mãn vì sản phẩm mất giá là họ biểu tình, tiêu hủy hay vứt đầy nông sản ngoài đường để ăn vạ như chúng ta thường thấy tại Âu châu. Họ dư thừa ngũ cốc đến độ lấy ngô bắp chế thành cồn thay xăng, là điều chúng ta có đề cập tới trong chương trình phát thanh hôm 23 tháng trước, gọi là “Cồn cào bao tử”. Hỏi: Bây giờ, chúng ta có thể nhìn rõ hơn điều ông gọi là bức tranh toàn cảnh của thị trương thương phẩm trong đó có dầu khí và nông sản. Nếu hiểu cho đúng thì các nước cần dầu chỉ chấp nhận trả giá cao hơn là có dầu ngay, nhưng nếu họ cần lúa gạo thì không chỉ trả giá cao hơn là đã xong, vì dân đói sẽ nổi loạn. Mà các nước công nghiệp hoá tiên tiến như Âu châu hay Hoa Kỳ cũng lại là những nhà sản xuất đáng kể. – Các nước đi sau bị say đòn lạc quan và mắc bệnh tự mãn nên đã lãng quên khu vực nông nghiệp của mình, là điều diễn đàn này có nhắc tới khi nói về báo cáo của Ủy ban Kinh tế Xã hội ESCAP của Liên hiệp quốc trong chương trình phát thanh tháng trước dưới tựa đề “Nông sản lên giá – Nông gia tuột dốc”. Các nước công nghiệp lại ở vào hoàn cảnh trái ngược là phải kềm hãm sản lượng để bảo vệ quyền lợi của nông gia, dù có bị công kích là ngả theo chế độ bảo hộ mậu dịch. Hỏi: Bây giờ, khi lương thực có thể là vấn đề còn nguy ngập hơn dầu khí, thì họ sẽ tính sao? – Khi thiên hạ đói ăn, ai có gạo là người có thế. Khi thế giới bị nạn khan hiếm lương thực – và tôi trộm nghĩ rằng tình trạng này sẽ còn kéo dài – thì quốc gia nào có tiềm lực về lương thực nông sản sẽ quyết định về số lượng cung cấp và về giá bán cho thế giới. Thái Lan mà nghĩ tới chuyện ấy nên đề nghị lập ra liên minh OREC thì nông gia Âu châu hay Mỹ không thể không nhìn ra. Mà các nước Âu-Mỹ đều có khả năng kỹ thuật để gia tăng sản lượng ngũ cốc trong thời gian tương đối ngắn. – Nếu họ lại phối hợp chính sách về sản lượng và giá cả thì chính họ mới là Hiệp hội các nước Xuất khẩu Lương thực khả dĩ mặc cả với các xứ bán dầu! Khi đó, các quốc gia thuộc diện “dở giăng giở đèn” như Việt Nam mới phân vân là mình sẽ đứng ở đâu, với cả dầu lẫn gạo mỗi thứ một ít, mà lại bị sức ép rất nặng của Trung Quốc khát dầu và đói ăn ngồi ở trên đầu?

NGUYỄN XUÂN NGHĨA & RFA

Hà nội đang chuẩn bị dự thảo Luật Đất đai 2008

10/05/2008

K /G các bạn, Tiếp theo HMDC vừa rồi, xin nhắc các bạn một số anh em trong nước mong rằng chúng ta hỗ trợ trong nước về đề tài Nông nghiệp – Nông dân – Nông thôn. Vì hiện nay quốc hội Hà nội đang chuẩn bị dự thảo Luật Đất đai 2008, tiếp theo các bộ Luật Đất Dai1987, Luật Đất Đai 1993, Luật Đất Đai 2003. Cái phi lý cơ bản của tất cả các bộ Luật ấy là Truất Quyền Sở Hữu Đất Đai của Nông dân, lập nên quyền sở hữu của ” Toàn Dân ”, từ đó vào trong tay Nhà Nước do đảng CS nắm, nghĩa là trong tay Đảng. Nông thôn, Nông dân, Nông Nghiệp đã bị đảng CS làm cho điêu đứng suốt hơn nửa thế kỷ, qua Cải Cách Ruộng Đất, Hợp tác Hóa, Nông trường Quốc Doanh… Vị chỉ cho Nông dân quyền Xử dụng nên mới đẻ ra chuyện ”Thu Hồi”, ”Đền bù”, ”cưỡng chế”, ”dân oan”, vi đền bù thường chỉ bằng 1 /20, 1 /50 giá trị trên ”thị trường” ruộng đất do đảng nắm độc quyền. Trong nước mong rằng các vị Luật Gia, nhà Luật học am hiểu luật Đất Đai các nước thứ ba, như Ấn độ, Thái lan, Trung đông, phưong Tây, các luật đất đai hình thành từ thời Cổ Đại, Romain, Hy lạp, Hồng Đức… ra sao, lên tiếng mạnh mẽ hỗ trợ nông dân và dân oan đòi xóa bỏ Luật Đ Đ cũ, đòi lại quyền sở hữu tư nhân về ruộng đất như xưa. Khi đảng CS đã phải lùi về kinh tế thì trường, trả lại cho nhà buôn, tư sản thương nghiệp, tư sản công Nghiệp quyền tư hữu cửa hàng, tiệm buôn, công xưởng, xí nghiệp, dịch vụ…. thì không thể không trả lại Nông dân quyền sở hữu Ruộng Đất. Nhất là khi đã vào WTO, luật VN phải thích ứng với luật Quốc tế. Vừa qua có điểm phi lý là công nhận sở hữu tư về nhà cửa, công nhận thị trường nhà cửa lại không công nhận thị trường đất đai, mà nhà lại dính chặt với đất. Từ đó cơ quan cấp ”giấy phép làm nhà” – cán bộ cấp ủy đảng – tha hồ vơ vét của dân. Trong nước sẽ lập những tổ chức” Nông dân đòi lại quyền Sở hữu Đất Đai”, Hội Lão Nông mới”, ”Tập hợp Nông dân đổi công lý”, “Hãy cứu lấy Nông dân và nông nghiệp”, ”Nông dân đoàn kết tự cứu”, ”tập hợp Nông dân Nam bộ, Bắc Bộ, Sông Hồng, Sông Cửu Long……. đòi lại quyền tư hữu”, ”Nông dân là chủ ruộng đồng”, ”chống bọn cò đất và cướp đất”,”chống bọn cường hào mới” Trong nước mong Các đài RFA, RFI, BBC sẽ có những phỏng vấn nói chuyện với các nhà Luật Học, nhà Nông, về vấn để Nông Dân và Luật Đất Đai…Nếu Quốc hội kỳ này chưa bàn về luật 2008 thì cuối năm, có thêm thời gian để chuẩn bị tốt. Đây cũng là một nơi đứng lên để đòi Dân chủ và Nhân Quyền cho Giai cấp Nông Dân. Đây là chỗ rất yếu của chế độ, và nguyện vọng bức súc của Nông dân vẫn chiếm 70 % số dân. Kính thư, Bùi Tín.

——
Diễn dịch:
CS ăn cướp từ lý thuyết, luật rừng đến thực hành !!! 
Tất cả đều dựa trên : độc tài toàn trị, bất công, tham tàn, lừa bịp, gian dối, khủng bố bạo lực !

Links: Nông Nghiệp – Ngư Nghiệp – Lâm Nghiệp – Chăn Nuôi

 

Chăn Nuôi	Nông Nghiệp	Tìm Hiểu
Kiến Thức Ngày Nay Sinh vật rừng VN Viện chăn nuôi Lâm Nghiệp Cây cảnh VN Cục Lâm Nghiệp DaLat Rose Đại học Lâm nghiệp Hiệp hội ca cao và cafe Hiệp hội chè Kiểm Lâm Nông Lâm Đồng Social Forestry Viện Khoa Học Lâm Nghiệp	Agri Viet Agro Info Agro Viet Agribank Báo Nông Nghiệp Bộ Nông Nghiệp & Phát Triển Nông Thôn Bản đồ nông nghiệp VN Ban Nha Nong Cục khuyến nông Danh bạ nông nghiệp VN Đại học nông nghiệp Hà Nội Khuyến nông VN Kinh Tế Nông Thôn Nông nghiệp & Lương thực Nông nghiệp-Wiki Nông thôn Trung tâm tiếp thị triển lãm nông nghiệp Viện lúa DBCL Viet Linh Viện Quy hoạch và Thiết kế Nông nghiệp Viện KHKTNN Miền Nam	Kiến Thức Ngày Nay Long Dinh Mekong info Nông nghiệp-Wiki Rice – Wiki Sinh học VN Sinh thái VN Thông tin thị trường Thủy Sản Cao Đằng Thủy sản Fistenet Khuyến Ngư VN Khuyến Ngư Quốc Gia Thông tin Thủy Sản Thủy Sản Việt Trung Tâm Tin Học Thủy Sản Viet Linh Vasep News Food Industry Flex News Food